A) Giriş
3091 sayılı ‘ Taşınmaz Mal Zilyetliğine Yapılan Tecavüzlerin Önlenmesi’ kanunu zilyetliğin idari yönden korunmasına ilişkin olarak taşınmaz mallar için düzenlenmiş bir kanundur. Bu kanunun amacı ise, gerçek veya tüzel kişilerin zilyet bulunduğu taşınmaz mallarla, kamu kurum ve kuruluşlarına ait olan veya idare tarafından veya Devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan sahipsiz yerlere veya menfaati umuma ait taşınmaz mallara tecavüz el atma ve müdahalelerin ortadan kaldırılmasıdır. B) Usul
3091 Sayılı Kanuna göre, taşınmaz mallara tecavüz veya müdahale edilmesi halinde, taşınmaz mal merkez ilçe sınırları içinde ise, il valisi veya görevlendirebileceği vali yardımcısı, diğer ilçelerde ise kaymakamlar tarafından bu saldırı veya müdahalenin önlenmesine karar verilir ve taşınmaz mal yerinde teslim edilir.( m.2) Başvuruyu ise malın zilyedi, zilyedi birden fazla ise içlerinden herhangi biri yapabilecektir. Başvuruyu yetkili zilyet veya kişi, saldırı veya müdahalenin yapıldığını öğrendiği tarihten itibaren 60 gün içinde yapmalıdır. Fakat herhalde saldırı veya müdahalenin meydana geldiği tarihten itibaren 1 yıl geçtikten sonra başvuruda bulunamaz. İdari makam’ın re’sen soruşturma açabildiği, kamu hukukuna ait taşınmaz mallar ve Devletin hüküm ve tasarrufuna tabii yerlere saldırı veya müdahalelerde süre söz konusu değildir. (m. 4/f.2).
C) Soruşturma ve Karar Başvuru zamanında yapılmış ise yetkili vali veya kaymakam ya da bunların görevlendirebileceği bir veya birkaç memur tarafından yerinde soruşturma yapılır. (m.5) Tarafların şahitleri dinlendikten sonra, soruşturmacı eğer gerekli görür ise tarafsız kişileri, hazine, özel idare ve belediye temsilcilerini, köy muhtarını veya ihtiyar heyeti üyelerini de dinleyebilecektir. Soruşturma ise en geç 15 gün içinde tamamlanarak karara bağlanır. (m.6)
D) Kararın Sonuçları Verilen kararlar idari yargı yolu açık olmak üzere kesindir. Ancak açık olan yazı ve hesap hataları karar veren yetkili makamca kendiliğinden düzeltilir. (m.7) Verilen kararlara karşı idari yargı yoluna başvurmalarda yürütmenin durdurulması kararı verilemez. (m.13) Taşınmaz mal üzerinde üstün bir hakkı bulunduğunu iddia edenlerin adli yargı yoluna başvurmaları saklıdır. Ayrıca saldırı veya müdahalenin önlenmesi için yapılan başvuru sırasında, anlaşmazlıkla ilgili olarak mahkeme tarafından verilmiş bir ihtiyati tedbir kararı var ise veya anlaşmazlık hususunda dava açılmış ise, 3091 Sayılı Kanun hükümleri uygulanmaz. (m.13)
E) İnfaz Saldırı veya müdahalenin önlenmesi hususundaki kararlar, yetkili amir tarafından görevlendirilecek infaz memuru tarafından, taşınmaz malın bulunduğu yerde ve o anki durumu ile zilyedine veya ait olduğu kuruluşa teslim edilmek suretiyle yerine getirilir. Bu kararın infaz memuruna geldiği tarihten itibaren en geç 5 gün içerisinde yerine getirilmesi zorunludur. Gerekli görüldüğü taktir’de ise teknik yönden yardımcı olmak üzere yeteri kadar memur görevlendirilir.
F) Saldırının Tekrarlanmasında Ceza Yaptırımı Taşınmaz mala aynı saldırıda bulunan kimse tarafından tekrar veya onun yararına başkaları tarafından bilerek yeni saldırı veya müdahalede bulunulursa, bu kanun uyarınca yeniden soruşturma yapılır ve karar verilir. (m.12)Ayrıca mahkeme kararı ile kendisine teslim edilmeksizin aynı taşınmaz mala yukarıda belirtilen tarzda tekrardan veya yeni saldırı veya müdahale suç teşkil edecektir. (m.15) |